Δευτέρα 25 Οκτωβρίου 2010

Το Νησί και τα ναυάγια


"Το Νησί της κοινωνίας υπάρχει, πάνω του όμως φαίνεται να ξεβράζουν τα ναυάγια μιας ανεπαρκούς διακυβέρνησης που θαλασσοδέρνεται χωρίς μπούσουλα"
Σε αρκετές περιπτώσεις οι μαζικές...
... τηλεοπτικές προτιμήσεις και συμπεριφορές φώτισαν κοινωνικές διεργασίες των οποίων οι πρακτικές απολήξεις φάνηκαν χρόνια αργότερα.

Έτσι συνέβη με τους «Απαράδεκτους» και την απομυθοποίηση της γενιάς του Πολυτεχνείου, τους "Ψίθυρους καρδιάς" και την αποδοχή των οικονομικών μεταναστών, το «Και οι παντρεμένοι έχουν ψυχή» και τις αλλαγές στην δομή της οικογένειας και την ταυτότητα του άνδρα, το «Καφέ της Χαράς» και την ρηχή συντηρητική οπισθοδρόμηση μετά το 2004, το «Παρά πέντε» και το οριστικό αξιακά διαζύγιο των συλλογικοτήτων των νέων-όρα και Δεκέμβρη 2008- με τις αντίστοιχες του δημόσιου βίου.

Έτσι συμβαίνει τώρα με το Νησί. Η Σπιναλόγκα, συμβολικός σήμερα πια τόπος μαρτυρίου και εξορίας, αναλογεί στη «λεπρή», απόβλητη Ελλάδα του μνημονίου στον Ευρωπαϊκό χώρο, όπου το συλλογικό πρόσωπο η εικόνα, το σώμα της χώρας φαγώνονται/χρεοκοπούν, ο χώρος περιορίζεται ο τόπος επιτηρείται και η απελπισία κατακυριεύει. Μαζικά, πιο μαζικά από κάθε άλλη φορά οι τηλεθεατές βλέπουν το Νησί και συγκινούνται, κυριολεκτικά κλαίνε! Θρηνούν ανάκατα, το τότε και το τώρα δράμα. Εκτονώνουν συναισθήματα και το πανταχού παρόν ασυνείδητο διεργάζεται την αρρώστια και την απομόνωση, δημιουργώντας προϋποθέσεις αναστοχασμού για τις αιτίες και τη διαδρομή μέχρις εδώ.

Κυρίως και πρωτίστως, μέσα από την πηγαία συμπάθεια αλλά και τον τρόμο που γεννά η πεποίθηση του ανίατου- που τώρα πια ξέρουμε πως δεν υπάρχει- μια φοβισμένη και άμαθη πλέον κοινωνία προσπαθεί να ξαναβρεί χαμένες αρετές όπως η αλληλεγγύη των χειμαζόμενων , να ορίσει τους κοινοτικούς δεσμούς της κοινής μοίρας, όση αποστροφή κι αν γεννά η σκέψη του λεπρού. Να δηλώσει συζητώντας πάντα σε τρίτο πρόσωπο, μετανοιωμένη -για τότε μόνο (;)-, ανθρώπινη, πονετική, δοτική. Αντιμετώπιση της αγωνίας, ενσυναίσθηση του μοιραίου, αγώνας επιβίωσης, αναζήτηση ελπίδας, απόπειρα συλλογικότητας απέναντι στη συντεχνία. Ακόμη και ανακούφιση γεννά η θέαση. Με την απλή σύγκριση του τώρα και του τότε , το αυθόρμητο ουφ , υπάρχουν και χειρότερα, που κατ΄αντίστιξη γεννά ελπίδα.

Και ναι, ψάχνοντας αυτά, απομακρύνεται πια από το lifestyle όπως αυτό γεννήθηκε κάπου το 89 και αγκαλιάσθηκε στην καθημερινή ζωή και δοξάσθηκε με δανεικά και κάρτες στα μαγαζιά και υμνήθηκε σε έντυπα και ηλεκτρονικά Μέσα. Όχι με την έννοια της απόρριψής του, αλλά απλά του επαναπροσδιορισμού των προτεραιοτήτων.
Απομακρύνεται από το τζάμπα χιούμορ, το ψεύτικο κλάμα και τη δήθεν συμπόνια γιατί έχει αυθεντικά βάσανα και πόνο, δυστυχία για να διηγηθεί και να μοιραστεί. Και αγωνία, φόβο για το παρόν και το μέλλον.

Μια συζήτηση αξιών των μεσαίων στρωμάτων δηλαδή, που πλέον εξαερώνονται στη Σπιναλόγκα της ύφεσης και αναζητούν διέξοδο. Με την αγωνία, το ερώτημα να αναδύεται αυθόρμητα: Πώς και πότε θεραπεύεται η Σπιναλόγκα η δική μας, η απόβλητη επιτηρούμενη Ελλάδα, όπου τα μέτρα διαδέχονται τα μέτρα και το μέλλον είναι μέτρα;

Το Νησί είναι βέβαια και η επιβράβευση της ποιότητας, του καλού προϊόντος, της παραγωγής και των ηθοποιών. Μια σαφής πρακτική δήλωση απέναντι στο χείμαρρο της νέας φτήνιας, που στο όνομα της κρίσης κατακλύζει την μικρή οθόνη σαν τα κινέζικα ρούχα στη λαϊκή.

Το μήνυμα σαφές. Η Ελλάδα δεν ..μαγειρεύει μόνο σε ριαλιτιές και σε δελτία. Βλέπει Νησί.

Ό,τι περιγράφεται παραπάνω είναι η μαγιά, το κεφάλαιο και η περιουσία που ένα χρόνο τώρα έχει και διαχειρίζεται η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και ο πρωθυπουργός κος Παπανδρέου.

Είναι οι προϋποθέσεις για την αλλαγή νοοτροπιών που όλοι επαγγέλλονται και επιζητούν. Τα γεγονότα μιας χρονιάς το αποδεικνύουν.

Με θαυμαστή και σπάνια συνέπεια η σχεδόν ποτέ εκφραζόμενη «σιωπηρή πλειοψηφία» συνειδητοποιεί για πρώτη φορά πως πληρώνει κυριολεκτικά και μεταφορικά τα προνόμια των συντεχνιών και πιέζει για την εξάλειψή τους.
Συνδέει δηλαδή το ατομικό συμφέρον με τη λειτουργία και το σεβασμό των θεσμών, παράγει μια νέα αντίληψη συλλογικότητας, απέναντι στην μέχρι πρότινος κυρίαρχη τάση του λαϊκιστικού εξισωτισμού των συντεχνιών.
Αγρότες, φορτηγατζήδες, ΓΣΕΕ, ΑΔΕΔΥ, ΕΣΗΕΑ ακόμη κι οι βουλευτές «Πετσάλνικοι» μέσα στη γενική κατακραυγή μαζεύτηκαν, υποχώρησαν.

Επειδή υπάρχει συνείδηση πως έχουμε φτάσει στα μη περαιτέρω, οι μεταρρυθμίσεις κυρίως στο ασφαλιστικό, οι περικοπές των μισθών και συντάξεων έγιναν δεκτές με ουσιαστική συναίνεση.

Το κεφάλαιο όμως εξαντλείται, η περιουσία χαλιέται. Από το Σεπτέμβριο στη ΔΕΘ και τον ανασχηματισμό, το ΠΑΣΟΚ ξαναβρίσκει τον παλιό κακό εαυτό του, η πολιτική ζωή εξαντλείται στο αν ήξερε ο Παπανδρέου τη χρεοκοπία πριν αναλάβει, στρέφεται γύρω από κυνικούς αφορισμούς σαν το «μαζί τα φάγαμε» που εξαπολύει ο «κοτζαμπάσης» Πάγκαλος. Η φτώχια της συζήτησης αναδεικνύει το κενό της πολιτικής και εκχωρεί μέρος κυριαρχίας στους επικίνδυνους τυχοδιωκτισμούς του κου Σαμαρά.

Είναι τόσο φανερή η έλλειψη σχεδίου, πολιτικής σύνοψης για την ηθική, κοινωνική, επιχειρηματική και οικονομική ανασυγκρότηση της χώρας. Τα πάντα περιορίζονται σε μέτρα και μνημόνιο. Η ανάπτυξη συρρικνώνεται στη γραφικότητα Παμπούκη και Ν. Παπανδρέου με τους σείχηδες του Κατάρ και το φιάσκο του Αστακού. Θυμίζουμε επικίνδυνα τη δουλικότητα των χρόνων του 60, όπου επαιτούσαμε τον Ιμπν Σαούντ να καταστρέψει το Λαιμό και το Καβούρι.

Κι ακόμη οι στρεβλώσεις της δημοκρατίας, των θεσμών, η μεταπολιτευτική ψευδοαριστερή ηγεμονία του λαικισμού που μετέτρεψε τη χώρα σε άθροισμα συντεχνιών, πολιτικού συναφιού προεξάρχοντος, και υποκατάστησε τους θεσμούς με τις συναλλαγές των ενδιαφερομένων απουσιάζουν από το δημόσιο διάλογο.
Όσο δηλαδή μοιάζει να απομακρυνόμαστε από την αμεσότητα του «βουλιάζουμε», τόσο η Κυβέρνηση μοιάζει να ξεχνά την αναγκαιότητα του «αλλάζουμε».

Ανακαλύπτουν δυο βδομάδες πριν τις εκλογές πως υπάρχουν κάποια λεφτά για κάποιο επίδομα στους χαμηλοσυνταξιούχους. Ποιος μπορεί να το αποδεχθεί ως συμβολική και πρακτική διακυβέρνησης μετά την λαίλαπα του μνημονίου;

Για να το πούμε απλά. Οι πολίτες μοιάζουν πιο έτοιμοι από τις ηγεσίες τους για τη σύναψη ενός συμβολαίου που δεν θα στηρίζεται στην αναδιανομή των δανεικών και το βάρος ηθικής και θεσμικής στρέβλωσης που συνεπάγεται μια τέτοια στάση. Η κεντροαριστερά που κυβερνά αλλά και αποτελεί τον κορμό των ηγεσιών της χώρας, φαίνεται ανέτοιμη να ανταποκριθεί.

Το ΠΑΣΟΚ θα αποδοκιμασθεί στις δημοτικές εκλογές. Όπως κι αν παρουσιάσει επικοινωνιακά την ήττα το μήνυμα είναι σαφές. Όσο κοιτάζει προς τα πίσω σε πρακτικές , πρόσωπα και πολιτικές, τόσο θα αυξάνεται η οργή του κόσμου για θυσίες χωρίς νόημα, τόσο θα μεγαλώνει η αγωνία για την ελπίδα που δεν συγκροτείται.
Οργή, θυμός και αγωνία. Κακοί σύμβουλοι που φέρνουν ναυάγια Δημαρά, Κακλαμάνη, ουσιαστικά ακυρώνουν τον Καλλικράτη και τις πιθανότητες για άλλες μεταρρυθμίσεις.

Το Νησί της κοινωνίας υπάρχει, πάνω του όμως φαίνεται να ξεβράζουν τα ναυάγια μιας ανεπαρκούς διακυβέρνησης που θαλασσοδέρνεται χωρίς μπούσουλα

newsit